Arbeidsarts voor alle werkenden onnodig en niet realistisch

16 juni 2016 - Artikel in medisch contact: "Bij arbeidsarts kan iedereen terecht"

Een commissie van de KNMG heeft zich gebogen over het verband tussen arbeid en gezondheid en de positie van de arts daarin. Meest in het oog springt het voorstel om het specialisme arbeid en gezondheid van drie profielen of rollen te voorzien: bedrijfsartsen werkend in opdracht van een bedrijf, verzekeringsartsen die werken in opdracht van het UWV of een particuliere verzekeraar, én de nieuwe functie van arbeidsarts, werkend in de eerste lijn en bedoeld voor alle werkenden, meer speciaal voor die mensen die nu geen toegang hebben tot de bedrijfsarts zoals zzp-ers en werklozen. De nieuwe functie zou betaald moeten worden uit de Zorgverzekeringswet.

Verzekeringsarts Desiree Wierper – medisch directeur van Ergatis expertisecentrum op het gebied van arbeid en gezondheid – vindt de drie uitstroomprofielen ‘helemaal geen goed idee’. ‘Het punt is dat nu de verzekeringsarts en de bedrijfsarts elkaar vaak al niet begrijpen; een derde erbij maakt het nog ingewikkelder. Beperk je daarom tot één uitstroomprofiel: arts arbeid en gezondheid. Die moet verstand hebben van begeleiden en beoordelen, en die kan dan als zodanig bij een arbodienst werken, voor een verzekeraar of het UWV, of zich inzetten voor zzp’ers en andere groepen.’ Haar collega Bas Tomassen vult aan: ‘En belast de Zorgverzekeringswet hier niet mee. De arts arbeid en gezondheid die voor zzp’ers en werklozen werkt, moet je financieren uit de gemeentekas – dat sluit ook mooi aan bij de Participatiewet die de gemeenten aanzet mensen en arbeid dichter bij elkaar te brengen. Ik denk niet dat zulke drastische maatregelen nodig zijn: het merendeel van de zieken kan immers binnen enkele dagen zijn werk geheel of gedeeltelijk hervatten, maar 5 procent kan dat niet, en na een halfjaar is dat percentage geslonken tot 2,5. Bovendien: slechts 20 procent van de werkende bevolking heeft nu geen bedrijfsarts.’

Achtergrond van de kritiek van Desiree Wierper en Bas Tomassen op het plan van de KNMG is dat een arbeidsarts voor alle werkenden onnodig en niet realistisch is.

• Onnodig omdat de meeste mensen met gezondheidsklachten goed worden behandeld in de reguliere zorg en waar nodig voor de werkhervatting aanvullend worden begeleid door de bedrijfsarts. Voor werknemers die het niet eens zijn met het oordeel van de bedrijfsarts bestaat reeds de mogelijkheid van een second opinion door een andere bedrijfsarts of een deskundigenoordeel door het UWV. Daarnaast kan in geval van problematisch ziekteverzuim en twijfel over adequate behandeling of benutbare mogeljikheden (belastbaarheid) een arbeidsgerelateerde medische expertise worden ingezet. Alleen voor zzp-ers zonder arbeidsongeschiktheidsverzekering en werkzoekenden die geen toegang hebben tot een bedrijfsarts zou een arbeidsarts eventueel uitkomst kunnen bieden. Maar dat hoeft voor minder dan 20% van de beroepsbevolking te worden georganiseerd en juist in het sociale domein (SZW) in plaats van in de zorg, aangezien (preventie van) ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid logischerwijs in samenhang met werk en inkomen moet worden aangepakt.
• Niet realistisch omdat er nu al onvoldoende gekwalificeerde bedrijfs- en verzekeringsartsen zijn. De instroom in het beroep is beperkt en de uitstroom als gevolg van pensionering neemt de komende jaren sterk toe.  Er zijn slechts 1.850 bedrijfsartsen en 1.000 verzekeringsartsen. Ter vergelijking: Nederland beschikt over 8.700 huisartsen. Juist door bundeling van krachten onder één uitstroomprofiel arts voor arbeid en gezondheid kan meer massa worden gemaakt en een meer herkenbaar en aantrekkelijk beroepsprofiel worden gecreëerd. Zowel voor jonge artsen op zoek naar een passend medisch specialisme, als voor behandelend artsen die arbocuratief moeten samenwerken rond een gemeenschappelijke werknemer-patiënt en nu vaak niet weten wat het verschil is tussen de verschillende sociaal geneeskundigen.

Download hieronder het artikel.